Anguniakkat

Pilersikkumallugit inuiaqatigiit ataqatigiissut, ilatsiinnartuunngitsut, eqeersimaartut napassinnaalluartullu. Inuiaqatigiittut akisussaaqataanertik qamuuna misigisimalluarlugu ilumoorfigalugulu innuttaaqataasut. Pilersikkumallugit inuiaqatigiit nunamik tunniussinnaasai akisussaassuseqartumik atorluarlugit avataaniillu pisariaqartitatik

Nunatsinni ajunaarnersuarnut upalungaarsimajuarnissarput pisariaqarluinnarpoq, upalugaarsimanermut ataatsimiititaliarsuup ingerlalluarnissaa pisariaqarpoq aammalu suleqatigiinnermi tassani inuiaqatigiinni pisariaqartut tamarmik peqataatinneqassapput. Timmersartut umiarsuit ajornaarnerini, nunamik ikuallattoornermi,

Siumup anguniarpaa Nunatsinni nammineerluta illersornissaq pillugu periusissiaqalernissarput aammalu issittumut atuuttussamik periusissiortoqarnissaa. Siumup ilisimaaraa nunatta nunarsuarmi inissisimanera naapertorlugu illersornissakkut pingaaruteqarluinnarnera. Siumup

Siumup anguniarpaa sunulluunniit tunngasutigut nunanik allanik suleqateqarnissanut Nunatta nammineerluni isumaqatigiissuteqartalernissaa. Nunarput ukiuni aggersuni annertuunik ilungersuutissaqarpoq. Nunarsuarmioqatigiit sukkaqisumik imminnut akuliukkiartuinnarnerisa tikikkiartuinnarpaatigut

Siumup pingaartilluinnarpaa siunissaq eqqarsaatigalugu eqqartuussiveqarnerup nunatsinniit oqartussaaffigineqalernissaa, tamannali aatsaat pisariaqarpoq suliffeqarfiit eqqartuussiveqarnermut attuumassuteqartut tamarmik isumannaatsumik naalagaaffimmiit piorsaaffigineqareernerisigut. Siumup pingaartippaa eqqartuussiveqarneq

Inuiaqatigiit ingerlanneqarneranni innuttaasut toqqaannarnerusumik peqataallutillu akisussaaqataanissaat siunertaralugu suliffeqarfissuit Namminersorlutik Oqartussanit pigineqartut ilaat namminersortunut ingerlatassanngortinneqarsinnaanerat Siumup peqataaffigisinnaavaa, taamaaliorneq inuiaqatigiit kiffartuunneqarnerannut aningaasaqarniarnerannullu

Namminersorlutik Oqartussat suliffeqarfiutaat sineriammut nuunneqarsinnaanissaat iluaqutaanerpaaffissaa ujartorlugu  misissorneqassaaq. Namminersorlutik Oqartussat suliffeqarfiutaat Danmarkimiittut nunatsinnut nuunneqarnissaat siunertaralugu suliniarnissaq ingerlateqqinneqassaaq. Namminersorlutik Oqartussat suliffeqarfiutaanni

Nunatsinni pisortani allaffissornikkut aammalu nutserinertigut aningaasartuuteqartarneq annertooq suli maannamut appariartunngitsoq annikillisinneqarnissaa suliniutigineqassaaq. Tamatumani Namminersorlutik Oqartussani naalakkersuisoqarfinni assigiinngitsuni pisortanik atorfinititsinerni inuiaqatigiinnik

Kommunit namminersortuunerat Siumup aallartinnerminiilli ataqqisaraa tamaaginnarnissaalu sulissutigiuassallugu. Siumup anguniarpaa kommunit aningaasaqarnikkut suliassatigullu namminersortuunerisa ineriartortinnissaat, kommuninik aaqissuusseqqinnermi pilersaarusiaasimasut isumaqatigiissutillu nutaat naapertorlugit.

Siumup anguniarpaa kalaaleq timikkut tarnikkullu toqqissisimasoq suleqataasorlu. Ilukkut nukittuujuneq inuunermilu ingerlalluarneq Siumup anersaaraa. Nunatsinni pisortatigoortumik oqaluffeqarnermi Ilagiit Kalaallit Lutherikkuusut tunngaviupput.

Inuiaqatigiit timikkut anersaakkullu peqqissut pilersinneqassapput, ilaatigut timersornikkut periarfissat annertusarneqarnerisigut. Siumup, Timersoqatigiiffiit kattuffiata anguniagaa 2030 nallertinnagu nunatta nunarsuarmi timimik aalatitsiffiunerpaanngornissaa, tapersersorpaa.

Nunarput ingerlanneqassaaq Kalaallisut oqaatsivut pisortatigoortumik oqaasiusut atorlugit. Taamaattumik oqaatsit pillugit inatsit oqaatitsinnik illersuisoq pilersinneqartariaqarpoq. Nunarput namminersorluni kulturikkut pitsaasunik atugassaqartitaasoq Siumup

Pinaveersaartitsineq aqqutigalugu inuiaat peqqinnarnerusumik inuuneqarnissaannut aqqutissiuussineq isumaginniffiit tamarmik suleqataaffigisaannik ingerlanneqartariaqarpoq. Pinaveersaartitsinermik suliaqarneq nukittorsarneqartuassaaq – qitiusumi najugaqarfinnilu ataasiakkaani. Suliniarnermi innuttaasut suleqatigineqassapput.

Inuit innarluutillit pisinnaatitaaffii illersorlugit sulinerup ingerlanneqarnissaa qulakkeerumallugu Inuit innarluutillit oqaaseqartartuat Siumup siuttuuffigisaanik pilersinneqarpoq. Inuillu innarluutillit pillugit inatsit nutarterneqartuarluni. Nunatsinni timikkut

Inuiaqatigiit ineriartoqqinnissaannut siuariartornissaannullu atugarissaarneq tunngaviussaaq. Inuiaqatigiit atugarissaarnikkut nukittuumik inissisimasut ilaqutariit tunngavissaraat ikiorneqarnissamillu pisariaqaritsisut ikiorneqarnissaat qulakkeertariaqarluni. Inuiaqatigiit atugarissaarnerat pitsaasoq tassaavoq peqqinnissamut

Utoqqaat pillugit politikkitsinni inuup naleqassusia aallaaviuvoq – tamatumalu siunertaasa ilagaat toqqissisimaneq pitsaassuserlu. Nunatsinni utoqqanngorluni inooqataaneq nuannersuusariaqarpoq. Utoqqaat illoqarnikkut sussassareqatigiinnikkut aningaasaqarniarnikkullu

Siumup anguniarpaa meeqqanik inuusuttunillu qiimasumik toqqissisimasumillu peroriartortitsinissaq. Isumassuineq susassareqatigiinnerlu inuiaqatigiinni toqqammavittut inisseqqinneqarnissaannut innuttaasugut tamatta peqataanissarput Siumup kaammattuutigaa. Meeraaneq kingusinnerusukkut inersimasunngornissamut

Siumup suliniutigiuassavaa innuttaasut peqqinnissakkut inooqatigiinnikkullu pitsaanerpaamik sullinneqarnissaat atugaqarnissaallu. Innuttaasut tamatta peqqinnartumik inuuneqarnissarput nammineq akisussaaffigaarput. Innuttaasut tamatta pisussaaffigaarput inoqatitta peqqinnartumik inuunissaannut

Ilaqutariit inuiaqatigiinni qitiupput. Angajoqqaat meeqqallu, meeqqap peroriartornerani ataatsimoortuarnissaat qitiutillugu ilaqutariit susassareqatigiinnerlu pillugu politikkissamik nutaamik pilersitsisoqassaaq.  Tamatumani aamma nunani sanilerisatsinni misilittakkat

Siunissami inuiaqatigiit atugarissaartut ilinniarluarsimasunik nutaaliullaqqittunillu innuttallit pilersinneqarnissaat qulakkiissagutsigu ilisimasat nutaat annertunerusullu pisariaqarput. Taamaattumik Siumut ilisimatusarluni ilinniartitaanerit eqqarsaatigalugit annertunerusumik iliuuseqarniarpoq. Nunatta

Ilinniarnermut aningaasaliinerunissaq Siumup sulissutigiuarpaa. Suliffinnik nutaanik aallartitsiniarnissaq siunertaralugu ilinniarfimmik pilersitsinissaq anguniarneqarpoq. Inuussutissarsiornikkut ilinniartitaaneq annertusarneqassaaq, inuiaqatigiit pisariaqartitaat aallaavigalugit inuussutissarsiornermilu susassaqartut suleqatigalugit.

Meeqqat angusarissaarnissaat atuarfiup angerlarsimaffiullu suleqatigiilluarnerisigut anguneqassaaq, taamaattumik angerlarsimaffiup atuarfiullu suleqatigiinnerat nukittorsartuartariaqarpoq. Meeqqat atuarfianni ilinniartitsisut pitsaanerpaanik tunngavissaqarnissaat atortussaqarnissaallu qulakkeertariaqarparput, meeqqavut pitsaanerpaamik

Meeqqat tamarmik ullutsinni naleqquttumik ulluunerani paaqqinnittarfeqarnissaat Siumup anguniagaraa. Meeqqeriviit meeqqat avatangiisaannut, kulturitsinnut, ilinniartitaanermullu naapertuuttuussapput. Meeqqeriviit timikkut tarnikkullu peqqissuunissaq siunertaralugu perorsaaffiussapput.

Kikkut tamarmik ilinniagaqarnissaat Siumup anguniarpaa. Aqqutissiuussineq eqaatsoq ataqatigiittorlu atorlugit meeqqat atuarfianni naammassisut tamarmik ingerlaqqiffiusunut ilinniarfinnut pinngitsooratik ingerlaqqittarnissaat piviusunngortinniarlugu sulisoqassaaq. Nunatsinni

Nunatta pisussutaanut tamanut oqartussaanerput Namminersorneq pillugu inatsisikkut naqissuserneqarpoq, taamaalilluta nunatta pisussutaasa qanoq atorneqarnissaat pillugu tamakkiisumik oqartussaanerput qulakkeerneqarluni. Aatsitassarsiornerup nunatsinni aningaasaqarnitsinnut

Siumup anguniarpaa kikkut tamarmik peqqinnartumik inissaqarnissaat, qanoq akissarsiaqartigineq apeqqutaatinnagu. Kalaallit inuiaat imminut pilersortut periarfissaminnik illersuissapput, sanaartugassatigullu nutaaliorneq siuttuuffigissavarput. Imminut pilersornerunissaq

Nunarput isorartoqaaq pissutsillu sumiiffimmiit sumiiffimmut allaanerusarput. Taamaattumik Siumut isumaqarpoq takornariaqarnermi neqeroorutit najukkami pissutsit aallavigalugit aaqqissuunneqartassasut. Siumut isumaqarpoq takornariaqarnermi, nunatta nalleruminaatsumik

Angallannerup aaqqissuussaanerata pitsaasuullunilu isumannatsuunissaa Siumup sulissutigiuarpaa. Nunatta sananeqaataanut tulluartumik eqaatsumillu angallanneq assartuinerlu aaqqissuunneqassaaq. Nunatta iluani ilaasunik angallassinerup annertunerpaamik silaannakkut ineriartortinneqarnera

Inuiaqatigiinni tamat oqartussaaqataanerannik tunngaveqartumi innuttaasut paasissutissanik aallersinnaanerat tunngaviuvoq. Siumumi isumarput malillugu internetti pingaarutilerujussuuvoq siunissami Nunatta tamarmi naligiimmik ineriartortinnissaanut. Siumup siuttuuffigisaanik

Siumup nukissiornermut politikkimini anguniarpaa inuiaqatigiit aningaasaqarnerannut naleqqunnerpaamik avatangiisinullu ajoqusiinngitsumik nukissiuutinik pilersugaanissaq kiisalu uuliamik isumalluuteqarnerup annikillisarnissaa. Nunatsinnut pingaaruteqarpoq nukissiornermi siammarterinermilu teknikkikkut

Nunatsinni pinngortitap mingueqisup illersorneqarnissaa imaannaanngitsuuvoq nunatsinnimi pinngortitaq isorartoqaaq tikikkuminaassinnaasarlunilu. Taamaattumik Siumut tunuarsimaanngilaq mingutitsinerit suugaluartulluunniit ingalassimaartissallugit siuttuussalluni, minnerunngitsumik pisuussutitta paarilluarnissaat nammaqatigiittumillu

Kalaallit Nunatsinni nunalerinerup uumasuuteqarnerullu immitsinnut pilersornitsinni pingaaruteqarluinnartutut inissisimalernissaat Siumup sulissutigissavaa. Nunalerinerup uumasuuteqarnerullu inuussutissarsiutaanerisa annertusarnissaat Siumup sulissutigiuassavaa, aamma ineriartortitsinermut aningaasalersueriaatsit eqqarsaatigalugit.

Piniakkanik atuineq piujuaannartitsinermik tunngaveqarluni ingerlanneqassaaq, kinguaariit piniagassaqartuarnissaat qulakkeerniarlugu siunissamilu piniartutut inuuniuteqarnerup ingerlaqqissinnaanera tassuunakkuttaaq qularnaarniarlugu. Tamannalu anguniarneqassaaq pisuussutit uumassusillit nerisareqatigiiaat aallaavigalugit

Aalisarnikkut inuussutissarsiorneq nunatta nappatigaa, taamaattumillu ineriartortittuarnissa naleqqussartuarnissaalu pisariaqarluni. Aalisarnikkut aningaasarsiornerup annertusartuarneratigut pisassiissarnerit avammullu niuernerup aaqqissuuteqqinnerisigut Nunatta imminut napatilernissaanut aqqutissiuusissaagut. Aalisagartaassiissutaasartut

Pisuussutit uumassusillit iluaqutigineqarnerini piujuaannartitsinermik tunngaveqarluni atuineq aqutsinermi tunngavigineqassaaq. Pinngortitaq pisuussutillu uumassusillit illersorneqarlutillu piujuaannartinneqassapput, kinguaariinnut tulliuttunut iluaqutaanerat nuannaarutaanerallu ullumikkornit annikinnerulersikkumanagu. Silaannaap

Nunatsinni tunisassiorneq nunat tamalaat akornanni unammillersinnaasariaqarpoq sapinngisarlu naapertorlugu aningaasartuutitigut unammillersinnaasunik atugassaqartinneqartariaqarluni. Kalaallit Nunaanni sineriassorluni aalisarnikkut tunitsiviit inerisaavigineqartuassapput avammut nioqqutissiornermi unammillersinnaassuseqarnissaat

Siumup siunertaraa inuussutissarsiorneq arlalinnik tunngavilik nunanullu allanut unammillersinnaasoq piorsassallugu. Inuussutissarsiutitigut assigiinngiiaartumik aningaasarsiornikkut toqqammaveqarnissaq anguniarlugu suliffeqarfinnut atugassarititaasut ataavartumik eqaannerulersillugillu pitsanngorsarneqassapput. Kalaallit

Nunanik allanik niueqateqarnerup annertusartuarnissaa Siumup pingaartippaa, taamaammat nunat aalisakkanik avammut niuernitsinni suleqatigilluakkatta niueqatigiinnikkullu suleqatigilluartarnissaat pingaartinneqassaaq. Nunat sanilitta niueqatigiinnikkut suleqatiginerat annertusarneqassaaq,

Kikkut tamarmik naleqquttumik suliffeqarnissaat Siumup anguniartuarpaa. Nunatsinni sulisussatigut pisariaqartinneqartunut naapertuuttumik sulisussaqartuarnissaq qulakkeersimaniarlugu susassaqartut taamaasa suleqatigiisillugit siunertat anguniarneqartassapput, inuussutissarsiutit pioreersut nutaallu

Nunarsuarmioqataanerup sorlaa tassaavoq – niuernikkut, sulisoqarnikkut, ilinniartitaanikkut, kulturikkut aningaasanillu paarlagiiaaqatigiinneq, nunat assigiinngitsut akornanni aningaasaqarnikkut eqaatsumik ataatsimoorussiartuinnarneq ilutigalugu. Taamaammat tamatuma siunissami

Nunatsinni aningaasarsiornikkut ingerlatsinermi anguniarneqassaaq nunatta aningaasatigut imminut napatilernissaa, aningaasarsiornikkut kiffaanngissuseqalernissaa. Tamanna anguniarneqassaaq nunatsinni avammullu tunisassiornerup tamatigut pimoorullugu ineriartortittuarneratigut. Aningaasarsiornikkut ingerlatsinermi

Siumup siuttuuffigalugu naammasillugu suliaraa Namminersornerulluni Oqartussaanerup 1979-imi anguneqarnera, aamma Siumup siuttuuffigalugu naammasillugu suliaraa Namminersorluni Oqartussaanerup 2009-imi anguneqarnera. Siumup Namminersorluni Oqartussaaneq

Anguniakkavut ataatsimeersuarnerit tamaasa nutarterneqartarput. Anguniakkat immikkoortortaqarfiit ilaasortallu aalajangersagaraat, ulluinnarni siulersuisunit nakkutigineqartut. Anguniakkat naalakkersuinikkut sulinermi toqqammaviupput. Pineqartumut tunngatillugu aalajangersakkat toqqammavigalugit sulineq