Siumup kannguttaatsuliorneq pillugu politikkia

Kannguttaatsuliornermut tunngatillugu politikki januaarip aallaqqaataanni 2021 partiimi atuutsinneqalerpoq

Siumup ataatsimeersuarnerani novemberip 27-aniit 29-anut 2020 aalajangiunneqarpoq, Siumut kannguttaatsuliornermut politikkeqalissasoq qulakkeerumallugu, tamanut sinaakkusiornissaq, suiaassuseq apeqqutaatinnagu, toqqissisimasumik misigeqqulluta.

Siumut suliffeqarfittut pisussaaffeqarpoq sulinermik avatangiisit pillugit inatsisini piumasarineqartut naammassissagai, tamatumani innersuunneqarmat sulinermik avatangiisit isumannaallisakkamik peqqinnartumillu aaqqissuuneqassasut, inuiaqatigiinni kalaaliusuni teknikkikkut inunnillu isumaginninnikkut piumasaqaataasut naapertorlugit.

Siumup kannguttaatsuliornermut politikkeqarnissamini kissaatigaa, uanilu aamma ikkataaneq ilaavoq, ersarissumik kalerrisaarutigissallugu ikkataaneq qanoq ittuuppalluunniit tamanut nalunaarutigissallugu partip aaqqissugaanera naapertorlugu akuersaarneqarsinnaangimmat. Politikki naapertorlugu partiip ilaasortai qulakkeerneqassasut partiip aaqqissugaanerata sinaakkutai tamakkiisumik ilisimasaqarfigissallugit. Politikki malittarisassatiguinnaq malitassatut sananeqassanngilaq, kisianni aamma ingerlatseriaatsikkut takutitsivigineqassalluni susoqassanersoq, atorfeqartutut ilaasortatulluunniit, qanoq qiusariartoqassanersoq, kannguttaattuliorfigineqaraanni imaluunniit ilisimannittutut takunnissimagaanni.

Kannguttaatsuliornermut politikki Siumup siulersuisuuneriniit aalajangiunneqarpoq, najukkamilu immikkoortortaqarfinnut tamanut ingerlateqqinneqassalluni. Kannguttaatsuliortoqarsimatillugu Siumup partiata allaffianut allakkatigut nalunaarutigineqassaaq. Kannguttaatsuliorneq partiip allaffiani pisimappat partiillu atorfeqartitai akuusimappata taava partiip aqutsisuinut nalunaarutigineqassaaq.

Erseqqissarneqassaaq, partiip kannguttaatsuliornerit qanorluunniit ittut akuerisinnaanngimmagit. Kannguttaatsuliorsimasoq ilaatigut partiimit anisinneqarsinnaavoq, soraarsitaasinnaavoq aamma politiinut unnerluutigineqarsinnaavoq.

Pimmatiginninneq

Pimmatiginninneq tassaavoq inuk suleqatiminik imaluunniit partiimi ilaasortamit kanngunarsarneqarpat. Pimmatigineqartoq, iliuuserineqarsimasut amerlasuutigut aju-allannartutut nikarnarsaasutullu misigisarpai taamaalineranilu imminut illersorsinnaanani. Kanngunarsagaaneq taamalilluni pinngortarpoq.

Assersuutitut pimmataaneq pinngorsinnaavoq inuup suminngaaneernera, atoqatigiittarnermut tunngasut, upperisaq, ileqqut suiaassuserluunniit.

Pimmataanermik assersuusiat

Pimmataaneq pisinnaavoq timikkut aamma oqaatsitigut iliuutsikkullu.

Uani ataani assersuusiortoqarsimavoq pimmataanermik pisoqartillugu:

• Ingunneqarluni
• Immikkoortitaasutut soorlu inooqatigiinnut tunngasutigut imaluunniit suliassatigut. Uani amerlasuutigut  ilaatitaannginnermik misigisoqartarpoq, soorlu ullup qeqqanut unitsiartoqartillugu.
• Naleqqutiginngitsunik suliakkerneqarneq, piginnaaneqarfigineqanngitsut naam-massissallugit, ersarilluinnartumik assigiinngisitsinermik tunngaveqarluni sulisunut allanut naleqqiulluni.
• Nittartakkatigut inuit naapittarfiini akerliusumik eqqartugaalluni, soorlu asser-suutigalugu Facebook, Instagram assitalerlugit aamma/imaluunniit oqaasertalerlugit.
• Mails-inik SMS-inilluunniit nuanninngitsunik kanngunarsarneqarluni.
• Nakkarsaataasumik killissamik qangiiffigitinneq, ajuallannartunik aamma nikanarsaataasumik.
• Persuttarneqarluni imaluunniit allatigut timikkut innarlerneqarluni.

Qanoq iliuuseqassavit paasisimagukku, partiip allaffiani imaluunniit najukkami immikkoortortaqarfinni pimmatiginnittoqarpat

• Pimmatigineqartutut, erseqqissumik paasinartumillu pimmatiginnittut naaggartussaavatit. Tamanna ajornakusoorsinnaavoq pimmatigineqartutut pilliutaalluni arlaleriarlunilu nangeqqittaqattaartumik pimmatigineqaraanni naaggaassallugu, tamannalu pissutigalugu pingaaruteqarpoq najukkami immikkoortortaqarfiup siulittaasuanut, partiip allaffianut imaluunniit partiip aqutsisuinut apeqqutaalluni kina pimmatiginninnersoq qanorlu inissisimanersoq. Saaffiginnissummik tigusisup pisussaaffigaa suliaq misissussallugu aammalu illit ikiussallutit.

• Pimmatiginnittutut, ilisimassavat tamanna pimmatiginninnerummat tamannalu ilungersunartumik kinguneqarsinnaavoq ilinnut pimmatigisannullu suleqataappat partiimiluunniit ilaasortaappat. Illit nammineq isummat naapertorlugu, iliuuserisatit asuli qinngasaarinertut pinngitsuusaarnerusut, taava ingerlaannartumik unittariaqarputit, suleqatit partiimiluunniit ilaasortaq naaggaarpaat imma-qaluunniit iliuutsitit nuannarinagit qisuariarpat.

• Suleqatitut partimiluunniit ilaasortatut pimmatiginnittumik takunnissimaguit, pingaaruteqarpoq pimmatiginninnerup takunngitsuussaarneqannginissaa. Pimmatiginninneq ingerlaannartumik unitsissavat suleqatillu imaluunniit partiimi ilaasortaq tapersersorlugu. Suleqatinnut tapersersuinerit pingaaruteqarluinnarpoq suleqatinnut partiimiluunniit ilaasortamut suliap ingerlaqqittumik misissorneqarnissaa eqqarsaatigalugu.

• Sulisut sinniissaattut ingerlaannartumik qisuariartussaavutit, pasinartoqarpat, pimmatiginninneq partiip allaffeqarfiani pisarsimassappat. Pimmatiginnittoq/tut kinaassusersineqareerpata, taava pineqartoq pineqartullu pisortaa oqaloqatigissavatit Siumullu pimmatiginnittarnermut akuersaartuunnginnera nassuiaatigissallugu. Partiip allaffeqarfiani aqutsisut attavigissavatit taannalu nammineq akulerussimappat taava partiip aqutsisui attavigikkit malugigukku, pimmatiginnittoq pimmatiginninnini ingerlateqqiinnaraa naak mianersoqqusissummik tunineqareeraluartoq.
  
  Sulisut sinniisaattut peqataaffigissavat pimmatiginnissimanermut suliassap aaqqissuunnissaanut, piffissaq pineqartoq, sumiiffik pisorlu nalunaarsorlugu.

• Aqutsisutut Najukkamilu siulittaasutut pimmatiginninneq pillugu saaffiginnissutit suulluunniit ilungersunartutut tigussavatit. Sulisoq, partiimi ilaasortaq immaqaluunniit sinniisoq pimmatiginnittoqarsimaneranik oqaluttarpat, taava pingaaruteqarpoq tusarnaarluassagit, suliassaq misissussagit iliuuseqapallallutillu. Sulisut sinniisaat suleqatigalugu oqaloqatigiinnissamik pilersaarusiortoqassaaq pimmatiginnittoq sulisoq immaqaaluunniit partiimi suleqatit pimmatigineqartoq. Ataatsimiinnermi pimmatiginninnermut akuersanngilluinnarnerput erseqqissaqqissavat illuatungeriillu isumaqatigiissusiussapput pimmatiginnittoq peqatigalugu, pimmatiginninneq erngertumik unitsinneqassasoq. pimmatiginnittoq isumaqatigiissummut peqataajumanngippat, immaqaluunniit pimmatiginninnini ingerlateqqiinnarpagu naak isumaqatigiissusiortoqareersoq, taava eqqarsaatigisariaqassavat pimmatiginnittoq soraarsissallugu imaluunniit partiimi ilaasortaq pineqarpat partiip qullersaanut innersuussutigalugu partiimit anisitaassasoq. Partiip allaffeqarfianut siunnersorneqarumallutit tapersersorneqarumallutillu saaffiginnigit imaluunniit partiip aqutsisui saaffigikkit partiip allaffiata pisortaa pimmatiginnittuuppat.
  
  Partii allaffiani pisortaq, najukammi immikkoortortaqarfinni siulittaasut partiillu aqutsisui nalinginnaasumik qulaaniik isigalugu akisussaaffigivaat, suliffeqarfimmi ataatsimiinnerniluunniit Siumumit aaqqiissuunneqartuni, pimmatiginninnernut akuersaarumannginnerput aamma, pimmatiginnittoqarpat kinguneqartinneqassasoq.

Pinaaserluni arneriniarneq

Pinaaserluni arneriniarneq paqquminartuuvoq, qujanartumillu ersareqqissaartumik assuaralugu eqqartorneqartalerpoq pisutut malunnaatilittut akuersaarneqarsinnaanngitsoq. Siumut pinaaserluni arneriniarneq naaggaarluinnarpaa, pisullu pinaaserluni arneriniarnertut eqqaanartut Siumumi immikkoortortaqarfiinilu ingerlaannartumik suliarineqartassapput.

Pinaaserluni arneriniarneq sunaava?

Pisortatigoortumik arlaannaannulluunniit attuummanngitsumik killiliussamik aalaja-ngiussaqartoqarnikuunngilaq, inuit suliffeqarfimmi pinaaserluni arneriniarneq akunnerminnilu akuersaarnartumik pissuseq qanoq ittoq akuersaarsinnaannerlugu, pissuserissaarneq pissuserlunnerlu pillugu pisortatigoortumik killissaliisoqarnikuungilaq suli inummiit inummut paasinnittaaseq pisoq pillugu assigiinngeqimmat. Tamatumani patsisaasoq tassaavoq ileqqutoqqat, inuiaassuseq, paasinnittaatsit pissusilersuutillu qanoq ittuusariaqarneri assigiinngeqimmata. Pinaaserluni arneriniarneq nassuiaasersorneqartarpoq pissusiluutitut kissaatiginanngitsutut, toqqaannartumik oqanngikkaluarluni arneriniarluni nipeqarluni, pinaaserfigineqartorlu innarlerneqartutut misigisimaguni, nikanarsagaasutut naqisimaneqartutullu misigititaalluni. Pinaaserluni arneriniarneq arnanit angutinillu misigineqarsinnaavoq.

Pinaaserluni arneriniarnermik assersuutit

Pinaaserluni arneriniarneq timikkut oqaatsitigullu pisinnaavoq. Uani ataani assersuusiortoqarsimavoq pisimasunik pinaaserluni arneriniarnermik assersuutaasinnaasunik, qaangiifigitittup tamanna innarlerneqartutut misigisimaguniuk:

• Kunissuinerit timikkullu attuualaarinninnikkut killissamik qaangiinerit, s.a. nulukkut attuuatinneq, iviangikkut uppatikkullu. Uani aamma pineqarpoq akulaakkut nulukkulluunniit attuualaarineq kalaallisut ”qeerleraanermik” taaguutilik. Naak qeerleraaneq nuannariinnarlugu ingerlanneqartaraluartoq, tamanna unitsivinneqartariaqarpoq pinaaserluni arneriniarnertut misigititsisinnaaneq pinaveersaartinniarlugu.

• Oqaasertalersuinerit, apeqqutit imaluunniit kajumissaarutit arneriniarnertut paasineqarsinnaasut. Soorlu atoqatigiinnissamik kajumissaarineq aamma arneriniarnermik tunngasumik oqarasuaatikkut saaffiginninneq, allakkatigut imaluunniit SMS-itigut.

• Iliuutsit allat innarliisut soorlu quiasaarutit naalanngitsut, pornomik takutitsineq il.il.

Qanoq iliussavit sulininni partimiluunniit ilaasortatut pinaaserluni arneriniartoqarsimaneranik paasisaqarsimaguit?

Pineqartunut tamanut atuuttoq tassaavoq, pisoq oqaluuserineqarlunilu suliarineqassaaq. Ataani takusinnaavatit siunnersuutit tigussaanerusut, pisoq apeqqutaalluni sunaanersoq qanoq iliornissat takusinnaavat.

Suleqatitut sulininni partimiilu ilaasortatullu innarlerneqaruit, ersarsissumik paasinartumillu naaggaassavatit ilinnut iliuuseriniakkat, ilinnut kannguttaatsuliorneruppat, nikarnarsagaasutut imaluunniit kinaassusersiorneqartutut misigitinneqaruit. Qanorluunniit pisoqarpat innarliisup kissaataai malinngisaannassavatit.

Partiip allaffiata aqutsisuani ikiortissarsiorit, sinniisut imaluunniit najukammi siulittaasoq saaffigiuk nikanarsagaaneq ingerlaannarpat.

Suleqatitut partiimiluunniit ilaasortaallutit kannguttaatsuliorlutit pissuseqarlutit innarliiguit taava ataqqissavat, suleqatit iliuuseriniakkatit naaggaarpagit. Iliuuserineqartut akuerisinnaanngisatit ingerlaannartumik unitsissavatit – aamma isumaqarsimassagui-lluunniit iliuuserineqartut pinngitsuusut tissinartuusulluunniit.

Suleqatitut partiimiluunniit ilaasortaallutit pingaaruteqarpoq, pisoq soqutiginngitsuussaassanngikkit, pinaaserluni arneriniarnermik takunnikkuit. Iliuuserineqartumut naaggaassaatit suleqatillu innarlerneqartoq tapersersorlugu. Suleqatitut taperser-suinerit suliap ingerlanneqarnissaanut eqqugaasumullu pingaaruteqaqaaq.

Pisortatut sinniisutulluunniit sukkasuumik erseqqissumillu qisuariassaatit pinaaserluni arneriniartoqarneranik pasinartoqarpat. Pingaarnerpaavoq sulisoq innarlerneqarsimasoq ikiussallugu. Immikkut alapernaaserfigiuk pinaaserluni arneriniarneq maluginiarneqarsinnaammat sulisup innarlerneqartup pissusaa allanngorneranik, arlaleriarluni napparsimanerarpat imaluunniit tassanngaanaq ilimaginngisamik soraarniuteqarpat.

Malugilersimagukku pinaaserluni arneriniartoqartoq, taava partiip allaffiata pisortaa najukkamiluunniit siulittaasoq piaarnerpaamik attavigissavat.

Sulisut sinniisaattut peqataaffigissavat pimmatiginnissimanermut suliassap aaqqis-suunnissaanut, piffissaq pineqartoq, sumiiffik pisorlu nalunaarsorlugu.

Tapersersortinnissat ikiortinnissallu Sulinermik Nakkutilliisuni ujartoruk.

• Partiip allaffiani pisortatut pinaaserluni arneriniartoqartillugu saaffiginnittut tamarmik ilungersunartutut isigalugit suliarisassavatit. Sulisoq, sinniisoq imaluunniit partiimi ilaasortaq pinaaserluni arneriniartoqartillugu saaffiginnippat, Siumup aaqqissuussaanik susoqartillugu ataatsimiittoqartilluguluunniit taava pingaaruteqarpoq illit pisortatut innarlerneqarsimasutut misigisoq tusarnaarluassallugu, suliassaq misissorlugu iliuuseqapallallutillu. Sinniisoq partiimilu aqutsisut suleqatigalugit pilersaarusiussapput sulisoq/partiimi ilaasortaq innarlerneqarsimasoq innarliisorlu oqaloqatigissallugit, tamannalu pereerpat nalilersorneqassaaq, ilumut pinaaserluni arneriniartoqarsimanersoq immaqa-luunniit pinaaserluni arneriniartoqarsimannginnersoq. Oqaloqatigiinnerit misigissutsikkut attuimmata piumasaqaataavoq ataatsimiinnermi peqataa-sussat minnerpaamik pingasuussasut, tamatumani sinniisoq ilaatinneqartassaaq.
  
  Nalilerneqarpat, pinaaserluni arneriniartoqarsimasoq, taava ersarissumik mianersoqqusisoqassaaq innarliisumut, ersarissarneqassallunilu, pinaaserluni arneriniarneq/neq ingerlaannartumik unitsinneqassasoq. Innarliisoq mianersoqquneqarnini ataqqinngippagu pinaaserlunilu arneriniarnini ingerlatiinnarpagu, taava naggataatigut kingunerissavaa innarliisup soraarsitaaneranik immaqaluunniit partiimiit anisitaaneranik. Suliassap sakkortussusaa nalilersorneqassaaq, taamaaliortoqareerpallu aalajangiunneqassaaq politiinut innarliisoq unnerluutigineqassanersoq.
  
  Partiimi aqutsisup aamma partiip aqutsisui naliginnaasumik tamatigut akisussaafik anginerpaaq tigummisarpaat, suliarissallugulu partiip allaffiani Siumullu aaqqissugaannik ataatsimiinnerni pinaaserluni arneriniarnermut akuersaartuunatik nalunaaruritissallugu taamaattoqassappallu kinguneqartitsisoqarumaartoq.

Parti toqqissisimaffiussaaq

Siumut partiitut angisuutut immikkut pisussaaffeqarpoq toqqissimanermik pilersitsissalluni, imatut paasillugu: Allaffik pisortaqarfik sulisunut, qinikkanut toqqissisimanartuussaaq, suleqatinut, pulaartunut kikkunnullu isersimasunut tamanut qulakkeerneqassalluni ataqqeqatigiittumik nipilimmik oqaloqatigiittoqartassasoq.

Sulinermik avatangiisit ulluinnarni timikkut tarnikkullu pingaartinneqassasut Siumumut, partiimik aaqqissuussilluni ingerlatalimmut pingaaruteqarluinnarpoq. Imatut paasineqassaaq: Siumut suliffeqarfittut sulisitsisutullu sulinermik avatangiisit ukkataralugit sulinermini aalajangiisarnerminilu pingaartikkai.

Siumup sulissutigaa, sulisut imminut suleqatinullu akisussaaqataasut timikkut tarnikkullu sulinermi avatangiisit pillugit. Siumumut pingaarpoq sulinermik avatangiisit suliarinerani pinaveersaartitsinermik siunertaqassalluni. Imatut paasineqassaaq, sulisut ataasiakkaat, pisortat qinikkallu pisussaaffigissagaat qisuariassallutik, sulinermik avatangiisitigut ajornartorsiortoqalissappat.

Nuuk, 1. januar 2021

Erik Jensen
Siulittaasoq