Nunarput inuilu pillugit
Ataatsimoorneq nukiuvoq, nunarsuarmioqataasutullu amerlanerpaanik tunuliaqutsiilluni Naalakkersuinikkut suleriaqqinnissaq pisariaqarpoq. Naalakkersuisooqatigiit sulinerminni qitiutissavaat, Inuiaat Kalaallit atugaasa pitsanngorsarnissaat kiffaanngissuseqarnerullu nukittunerulersinnissaa – Nunarput inuilu pillugit.
Inatsisartut inatsisaat atuuttut ataqqillugit, naalakkersuisoqarfinni atuutsinneqarnerisa eqqortumik ingerlanneqarnerat nakkutigissallugit, naalakkersuinikkullu innuttaasut qinersisimanermikkut kissaataat tunngavigalugit ingerlatsisoqartoq nakkutigissallugu qulakkiissallugulu.
Inuup naleqassusia ataqqillugu inuiaqatigiit inatsisinik tunngaveqarlutik naalakkersuinikkut ingerlatsiviusut illersussavagut. Inuup kiffaanngissuseqarnera annertusisassallugu, taamaaliornikkut toqqissisimaneq naqisimaneqannginnerlu sutigut tamatigut tunngavissikkumallugu sulissasugut. Naalakkersuisooqatigiit suliarisaat tamarmik inuit ataasiakkaat kiffaanngissuseqarnerulernissaanik siunnerfeqassasut.
Innuttaasoq kinaluunniit oqartussaaqataasutut misigisimassaaq, nammineq ulluinnarni inuunerminut inuiaqatigiillu sutigut tamatigut aaqqissugaanerannut. Naalakkersuisooqatigiit tunaartarissavaat, inuiaqatigiit kikkunnut tamanut ammasut kikkunnillu tamanik nunaqqatiminnik atorfissaqartitsisut.
Kikkut tamarmik suliffissaqarnissaat tunaartaralugu naalakkersuisooqatigiit sulinertik ingerlatissavaat, nunatsinnilu aningaasaqarnikkut naapertuilluartumik ingerlatsineq qulakkeerneqassaaq, kikkut tamarmik ajunngitsorsiassaannut naligiimmik periarfissaqartitsilluni.
Inuiaqatigiittut peqatigiissalluta aalajangersimavugut oqartussaaqataanerlu tunngavigalugu ingerlatsinermi naligiissitaassaagut – sumi inunngorsimaneq, arnaaneq, angutaaneq aamma qanoq upperisaqarneq apeqqutaatinnagit.
Nunatta Naalakkersuinikkut aqunneqarnerani ammasumik inuillu oqartussaaqataanerat pingaartillugu ingerlatsineq nukittorsarneqassaaq, taamaattumillu Naalakkersuisooqatigiit innuttaasut tikillugit qanilaartumik ingerlatsissapput.
Inuiaat Kalaallit nunarsuarmioqataasut unammillersinnaasullu ilinniartitaanerup aaqqissuussaanerani qitiussapput. Inuit pisinnaatitaaffii nunarsuarmioqatigiinnut tamanut atuuttut Naalakkersuisooqatigiit sulinerminni ilanngullugit toqqammavigissavaat illersorlugillu.
Naalakkersuineq ammasumik ingerlanneqassaaq, sutigut tamatigut akisussaassuseqarnermik takutitsinikkut, suliallu ammasumik ingerlanneqassapput, inuiaqatigiit sinnerlugit ingerlatsisuuneq naqissuserlugu uppernassuseqartillugulu.
Uranimut apeqqut ullumikkut atuuttutut sammiveqartinneqassaaq, apeqqullu allanngortinneqassappat aatsaat inuiaqatigiit taasinermikkut tamanna naqissusissavaat. Taasissutigineqassappallu innutaasut naammattumik illuinnaasiunngitsumillu qaammarsaavigineqarnissat avaqqunneqarsinnaanngilaq.
Parisimut isumaqatigiissut inuiaqatigiinnut qanoq sunniuteqassanersoq pillugu misissuiffigeqqissaarneqassaaq, siusinnerpaamillu ukiakkut 2022 Inatsisartunut aalajangiiffigisassanngorlugu tunniunneqassaaq.
Utoqqaat soraarnerussutisiallillu atugaat pitsanngorsaavigineqassapput, tamannalu siunertaralugu inatsisit tamatumunnga tunngasut tamaasa qulaajarneqassapput. Tamanna kingusinnerpaamik upernaakkut 2023-mi Inatsisartunut tunniunneqassaaq.
Kalaallit oqaasii Namminersorlutik Oqartussat ingerlatsineranni salliullutik inissisimassapput.
Aalisarneq pillugu inatsisissaq inuiaqatigiit susassaqartullu qanimut suleqatigalugit sulineq nanginneqassaaq naammassineqarlunilu.
Takornariaqarneq pillugu inatsisissaq nutaaq suliarineqassaaq, siunertaalluni nunami maani najugallit sutigut tamatigut salliutinneqarlutik inissisimanissaat qulakkeerneqassasoq.
Namminersorneq pillugu Inatsit 2009-mi atuutsilersinneqartoq atuuffissaminut inissinneqassaaq suliap nanginneqarneratigut, inatsimmi periarfissiissutaasut atorlugit Inuiaat Kalaallit namminersulersimanerat annertusarneqassalluni, aningaasarsiorfigisinnaasatta annertusarneqarnissaat ilanngullugit. Taamatuttaaq inissisimapput nunanut allanut tunngatillugu isumaqatigiissutigineqartussat.
Naalakkersuisooqatigiilersut isumaqatigiissutigaat qulequttani pingaarutilinni siammasissumik suleqatigeeriaaseq aallaavigalugu sulinerit ingerlanneqassasut. Naalakkersuisooqatigiit sulinerminnut najoqqutassiaat naalakkersuisoqarfinnut ataasiakkaanut tunngasut innuttaasunut ataavartumik saqqummiuttassavaat.
Nuuk, 4. apriili 2022
Múte B. Egede Erik Jensen
Inuit Ataqatigiit Siumut