Ilinniartitaanerup aaqqissuussaanerani inuit arajutsineqarsimasut puigorneqartartut nalunanngilaq, tamannalu inuiaqatigiit taamak ikitsigigaluarluta aaqqissuussisimanitta naleqqussarnerlussimaneranik pissuteqartoq isumaqarpunga.
All.: Paarnannguaq Mathiassen, siulittaasoq, Siumut Ilulissat
Uffa tamatta immitsinnut atorfissaqartittutut misigisimasussaalluta inissisimasussaallutalu, killormut arajutsinngikkutsigit soqutiginnginnatsigit – pingaartumik inuusuttorpassuit pisortanit sumiinnersut aamma sulerinersut ilisimaneqarunnaartarnerat tusartartillugu. Puigussanngilarput inuusuttunngooq 2.800 missaaniittut sulerineranik pisortat ilisimasaqaratik 2020-p nalaani oqariartuuteqarmata.
Taakku ullumikkut naalakkersuinikkut qanoq iliuuseqarfiginiarneqaramik? Pilersaarusiortoqarsimava? Kisitsit tusaannarlugu imaanaanngilaq, tassami ilumoorsimappat inuusuttut “sumiissusersineqarsinnaanngitsut”, taava inuiaqatigiinni ajunaarnersuaqartoqarneratut paasineqartariaqaraluarmat.
Taamaattumik ilinniartitaaneq ataqatigiissoq pineqartunullu naleqqussagaq pimoorullugu anguniarneqartariaqalerpoq. Aallaqqaasiutigineqarsinnaavoq inuusuttunut ilinniarfiit atuagarsornermut assassornermullu immikkoortilluinnarneqartussatut isigalugit ingerlatsiunnaarnissarput. Taakku akunneranni ajornanngitsunnguamik pississaarsinnaanngornissaat aqqutissiuutissallugu pisariaqassaaq, kinami oqarami innaallagialerinermut ilinniartoq aamma kingorna isiginnartitsisartutut, naatsorsuuserisutut, tusagassiortutut allatulluunniit ingerlaqqissinnaasanngitsoq?
Pisortat suliassaat
Eqqarsarnarnerpaatullu isigisartagara unaasarpoq, qanoq inuiaqatigiittut ikittunnguulluta inuusuttut taamak amerlatigisut “sumiissusersisinnaajunnaarsimanerivut”. Naniniarsigit, massakkorluinnaq. Pisortat suliassaviat aallartinniarsiuk, tassalu tulluartunik innuttaaqatitsinnut periarfissiinissaq, tamatta sapinngisarput naapertorlugu inuiaqatigiinni assakaasumik kaavisitseqataanissarput tunniusseqatigiiffiginissarput piniassammat. Naammaqatigiilluta akisussaaqatigiillutalu ingerlanerput uterfiginiassagatsigu. Naligiittut tamatta isigaluta atorfissaqartinneqarlutalu ingerlaqqinnissarput piniassammat.
Naalagaaffiit Peqatigiit anguniagaani ilinniartitaaneq pitsaassusilik, kikkut tamarmik naligiimmik pitsaassusilimmik ilinniagaqalernissaannut qulakkeerinnittuuvoq – imaluunniit qulakkeerinnittussaagaluarpoq. Aamma inuit innarluutillit ersinngitsumillu nappaateqartut pineqartillugit taamaappoq. Inuit innarluutillit aamma ersinngitsumik nappaateqartut meeqqat atuarfiat naammassigaangamikku naleqquttumik ilinniagaqalernissamut tapersersorneqarlutillu ikiorneqartarnissaat qulakkeerneqarsimasussaavoq. Siunissami nunatsinnut iluaqutaallutik suleqataalernissaat taamaasilluni anguneqarsinnaammat.
Taamaapportaaq inuiaqatigiinni sulisinnaasut tamarmik sulissammata, tamattami nunarput suleqataaffigissallugu pisussaaffigaarput.